Multilingualism in Brussels  
Le Multilinguisme à Bruxelles  
Meertaligheid in Brussel 

FR NL EN

Leden van de Raad

Philippe Van Parijs – ​Voorzitter

Doctor in de filosofie (Oxford) en sociale wetenschappen (Leuven), kandidaat in de rechten (St.- Louis) en de taalkunde (Leuven), professor-emeritus aan de UCLouvain (Hoover Leerstoel voor Economische en Sociale Ethiek), bijzonder gasthoogleraar aan de KU Leuven (Hoger Instituut voor Wijsbegeerte), medeoprichter van het Marnixplan voor een meertalig Brussel, columnist voor The Brussels Times, auteur van o.m. Linguistic Justice for Europe and for the World (Oxford 2011, vertaald in het Nederlands en het Duits) en Belgium. Une utopie pour notre temps/ Een utopie voor onze tijd (Académie royale/Polis, 2018).

Anne Posma – ​Vicevoorzitter

Anne Posma is momenteel verantwoordelijk voor Partnerships bij Tracé Brussel. Daar houdt ze zich bezig met de taalkundige uitdagingen van de integratie van werkzoekenden op de arbeidsmarkt. Ze heeft ook uitgebreide ervaring in de Franstalige beroepsopleidingssector en in het tweetalig onderwijs, waar ze verantwoordelijk was voor de creatie van een tweetalig bachelordiploma voor toekomstige leerkrachten en onderdompelingscursussen in verschillende Brusselse scholen.

Fatima-Zohra Ait El Maâti

Studeerde architectuur aan de KU Leuven (campus Brussel) en volgt momenteel een master in de sociologie aan de VUB . Daarnaast richtte ze in 2019 het feministisch kunstcollectief Imazi-Reine (Brussel) op en leidt ze dit, werkt ze samen met Muntpunt als Audiovisueel Producent & Media Mentor, is ze een missie gestart als "sociaal cultureel en gemeenschapswerker" binnen de vzw VOEM (Vereniging voor ontwikkeling en emancipatie van Moslims) en treedt ze regelmatig op als spreker of presentator in het Frans, Nederlands en Engels. Haar documentaire "My grandmother is not a feminist" werd bekroond door het New York Festival of Amazigh Film in 2020. 

Hilde De Smedt

Hilde De Smedt is logopediste en werkzaam in het Integratiecentrum Foyer te Brussel (www.foyer.be). Vanuit een nauw contact met de allochtone gemeenschap en via heel wat projecten (onder meer meertalig onderwijs voor allochtonen) bouwde zij expertise op m.b.t. meertalig opgroeien. Ze ontwikkelde in dit kader ondersteunende materialen voor onderwijs, ouders en hulpverlening en verzorgt ook vormingen. Momenteel leidt zij binnen Foyer de expertise cel PIM wat staat voor Partners in Meertaligheid, een advieswerking voor meertalige gezinnen. Zij leidde de Europese projecten TALES@home rond taalattitudes binnen meertalige gezinnen en Planting Languages m.b.t. gezinstaalbeleid. 

Laurence de Ruette

Zij heeft een master en een agrégation in vreemde talen en literatuur (Engels-Nederlands) behaald aan de Universiteit van Luik. Sinds 2004 doceert ze Nederlands en Engels aan het Sint-Bonifatiusinstituut, een van de eerste scholen in Brussel waar immersie-onderwijs werd toegepast. Voordien gaf zij les Engels en Nederlands aan CERAN (Spa) en werkte zij als vertaalster en taaldocente bij Callataÿ & Wouters. 

Laurence Mettewie

Zij is licentiate literatuurwetenschappen (ULB) en doctor in de letteren (VUB). Sinds 2004 is zij hoogleraar Nederlands en toegepaste taalkunde aan de Universiteit van Namen. Voordien doceerde zij talen in het secundair onderwijs en het volwassenenonderwijs. Zij publiceerde talrijke artikelen over meertaligheid in de Belgische gemeenschapscontext. Zij deed tevens onderzoek naar de invloed van sociaal-psychologische factoren op taalverwerving, de context en de resultaten van tweetalig onderwijs en de meertalige behoeften van bedrijven. Zij was een van de initiatiefnemers van de vereniging TIBEM (Tweetaligheid in Beweging-Bilinguisme en Mouvement) (2002-2018).

Olivier Willocx

Heeft een diploma economie (ULB) en een diploma Europees recht (Amsterdam). Sinds 2000 is hij CEO van BECI (Brussels Enterprises Commerce & Industry). Hij is ook lid van de raad van bestuur van het Verbond van Belgische Ondernemingen, de Arabisch-Belgisch-Luxemburgse Kamer van Koophandel en hub.brussels

Piet Vervaecke

Hij studeerde logopedie (Brugge) en politieke wetenschappen (VUB). Sinds 2010 is hij directeur van het Onderwijscentrum Brussel, dat hij sinds de oprichting in 2008 coördineert door de integratie van Taalvaart, Schoolopbouwwerk Brussel, Nascholingscentrum Brussel en diverse organisaties die het Nederlandstalig onderwijs in Brussel ondersteunen. Daarvoor was hij sinds 1993 werkzaam bij de Vlaamse Gemeenschapscommissie binnen Taalvaart. Op de blog Urban Education schrijft hij over onderwijs in de meertalige context van Brussel.

Dirk Jacobs

Houdt een master in de sociologie (UGent) en een doctoraat in de sociale wetenschappen (Utrecht). Na docent te zijn geweest aan de KU Brussel, is hij sinds 2007 hoogleraar sociologie aan de ULB, waar hij aan het hoofd staat van het interdisciplinaire netwerk van Brusselse studies (EBxl). Van 2012 tot 2017 kreeg hij een groot Europees onderzoekskrediet voor het onderwerp "Gelijke kansen voor migrantenjongeren in onderwijsstelsels met een hoge mate van sociale en etnische segregatie". Hij is de co-auteur van BruVoices, Sociale cohesie in Brussel volgens zijn inwoners (Koning Boudewijnstichting, 2017) en Going beyond school segregation (Koning Boudewijnstichting, 2018).

Helena Van Driessche

Zij is licentiaat in de Romaanse filologie (VUB). Sinds 2008 is zij directeur van het Nederlandstalig Atheneum in Sint-Pieters-Woluwe, een pioniersschool op het gebied van onderdompelingsonderwijs aan Nederlandstalige zijde. Voordien was zij docente Frans en Spaans aan het Technisch Instituut Anneessens, het Hoofdstedelijk Atheneum Karel Buls, het Gemeentelijk Atheneum Anderlecht en het Koninklijk Atheneum Asse. Van 2000 tot 2008 was zij directeur van het Instituut Anneessens-Funck van de Stad Brussel. Zij is lid van de werkgroepen STIMOB (Stimuleren van Meertalig Onderwijs in Brussel) en "Anderstalige Nieuwkomers" van de Scholengroep Brussel.

Gregor Chapelle

Hij heeft een rechtendiploma van de UCLouvain en een master in overheidsbeleid van Harvard University. Hij is sinds 2011 gedelegeerd bestuurder van Actiris, na advocaat te zijn geweest aan de balie van Brussel, partner bij McKinsey en schepen van Arbeid in Vorst. Hij was ook voorzitter van de Franstalige Studentenfederatie en van Brussel Emergence - JobYourself.

Wim Vandenbussche

Houder van een master en een doctoraat in Germaanse taal- en letterkunde (VUB). Hij doceert sinds 2006 aan de VUB, momenteel als gewoon hoogleraar Nederlands en algemene taalwetenschap. Hij is tevens voorzitter van het Onderzoekscentrum voor Taalkunde en directeur van het Academisch Centrum voor Taalonderwijs. Voorheen was hij doctoraal en postdoctoraal onderzoeker bij het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek. Hij is co-auteur of coördinator van talrijke boeken, waaronder Taalpolitiek, taalplanning en taalgebruik in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (Gent, 2007), Lower Class Language Use in the 19th Century (Berlijn, 2007), The standardisation of minority languages (Berlijn, 2015), Language Ecology for the 21st Century (Oslo, 2013), Historical multilingualism (Berlijn, 2017) en Language Contact. Een internationaal handboek (Berlijn, 2019).

Brigitte Neervoort

Brigitte Neervoort is sinds 2022 coördinator van het Réseau des Arts à Bruxelles / Brussels Kunstenoverleg (RAB/BKO). Als licentiate Romaanse taal- en letterkunde (VUB) bekleedde ze verschillende functies (programmering, festivalcoördinatie, productie) in culturele organisaties zoals de Munt, Passa Porta, Les Halles en het Kunstenfestivaldesarts. Ze was betrokken bij grote samenwerkingsprojecten zoals Brussel 2000 en Daba Maroc. De voorbije jaren ondersteunde ze kunstenaars bij de creatie van artistieke projecten, met name als zakelijk leider van het theatercollectief Transquinquennal. Ze was lid van verschillende bestuursorganen, waaronder Recyclart.  

Anna Sole Mena

Anna Solé Mena werkt momenteel als senior deskundige op het gebied van meertaligheid bij de Afdeling Scholen en meertaligheid van het directoraat-generaal Onderwijs, Jeugdzaken, Sport en Cultuur van de Europese Commissie. Ze heeft een master in Bedrijfskunde en Menswetenschappen. Anna's huidige werk is gericht op de uitvoering van de EU-aanbeveling voor een integrale aanpak van het onderwijzen en leren van talen.  Meertaligheid wordt ondersteund door EU-financieringsprogramma's, die jongeren in staat stellen in het buitenland te studeren en te werken, maar ook innovatieve projecten en goede praktijken gericht op het bevorderen van taalvaardigheden medefinancieren. Voordien, sinds 2001, werkte ze in verschillende functies bij de Europese Commissie, met name op het gebied van internationale zaken, industriebeleid, duurzame ontwikkeling en klimaatverandering. Ze schreef  ‘Meertalig vanaf de wieg. Opgroeien met verschillende talen’ (2010), en ze was de hoofdpersoon in de documentaire over meertaligheid ‘The Power of Babel’ (2012). 

Mathis Saeys

Mathis Saeys is master in de Politieke Wetenschappen (VUB) en master in de Urban Studies (ULB/VUB). Sinds 2020 is hij als onderzoeker verbonden aan het Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum (BRIO-VUB). Bij BRIO zet hij het waardevolle taalbarometeronderzoek van Rudi Janssens verder, een diepgaand onderzoek naar de taalsituatie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en in de Vlaamse Rand. Als jonge onderzoeker werkte hij ook mee aan de Mapping en analyse van meertalige initiatieven in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Onlangs finaliseerde hij de publicatie 20 jaar BRIO-Taalbarometeronderzoek. 

Pascale Fabre

Pascale Fabre, directeur van Pole Langues bij Bruxelles formation, heeft haar hele carrière talenonderwijs gegeven in Polen, België, Singapore, Parijs, Thailand en New York. 

Salim Haouach

Mohamed Salim Haouach is een veelzijdig artiest die belangrijke bijdragen heeft geleverd aan de culturele en artistieke scene. Als algemeen en artistiek directeur van Ras El Hanout heeft hij de organisatie omgevormd tot een gerenommeerde culturele vereniging, die meer dan 65 producties heeft gecreëerd en meer dan 50.000 toeschouwers heeft weten te boeien. Onder zijn leiding kocht en renoveerde Ras El Hanout L'épicerie, een 1000 vierkante meter groot centrum voor educatie, cultuur en artistieke expressie in Molenbeek, Brussel. Mohamed Salim heeft invloedrijke programma's ontwikkeld zoals ‘Salam Aleykoum’, waarin lokale moslimculturen vanuit een dekoloniaal perspectief worden gevierd. Hij heeft ook forumtheatervoorstellingen gemaakt over onderwerpen als familierelaties, mobiliteit, precariteit, hulp aan werkzoekenden en integratie van vluchtelingen. Hij stimuleert interactieve en participatieve voorstellingen die dialoog en begrip bevorderen. Mohamed Salim's artistieke visie, leiderschap en toewijding aan sociale kwesties hebben zijn positie als visionair kunstenaar verstevigd. Hij draagt actief bij aan invloedrijke instellingen, is columnist op de radio en heeft functies in culturele raden en adviesraden. Door zijn kunst en initiatieven blijft Mohamed Salim de dialoog en diversiteit bevorderen en maatschappelijke normen uitdagen, waardoor hij een blijvende impact heeft op het culturele landschap en de gemeenschap.
* Foto : ©DEMOULIN BERNARD

Leyla Tielemans

Zij is doctoraatsstudente in de sociolinguïstiek en het taalonderwijs aan de ULB. Haar onderzoek heeft tot doel de meertaligheid van de Brusselaars te vergroten door rekening te houden met hun voorstellingen van talen in het taalleerproces en het taalonderwijs. Ze houdt ook een diploma Slavische en Romaanse taal- en letterkunde (ULB) en doceert Frans als vreemde taal aan zeer uiteenlopende groepen in Brussel en in het buitenland. 

Rudi Janssens (Ter nagedachtenis)

Is voortijdig overleden op 21 augustus 2021. Hij was doctor in de sociologie (VUB). Na onderzoeker te zijn geweest bij het Centrum voor Statistiek en Operationeel en het Centrum voor Vrouwenstudies van de VUB, werd hij een van de kernleden van BRIO, het interdisciplinair centrum voor de studie van Brussel van de VUB. Zijn werk omvatte de Taalbarometers, een diepgaand onderzoek naar de taalsituatie in het Brussels Gewest en in de Vlaamse Rand, waaraan we het grootste deel van wat we weten over de kennis en het gebruik van talen in Brussel te danken hebben. Zijn twee meest recente boeken zijn Meertaligheid als opdracht. Een analyse van de Brusselse taalsituatie op basis van taalbarometer 4 (VUB 2018) et De Rand vertaald. Een analyse van de taalsituatie op basis van Taalbarometer 2 van de Vlaamse Rand (VUB 2019).